INFORMACJE DOTYCZĄCE PROJEKTU LIFE
"Ochrona rybołowa Pandion haliaetus na wybranych obszarach SPA Natura 2000 w Polsce"
Celem projektu jest zatrzymanie spadku oraz uzyskanie wzrostu liczebności rybołowa na terenie Polski.
Projekt dotyczy ochrony gatunku wymienionego w m.in:
- Załączniku I Dyrektywy Ptasiej.
- Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt (2001) gdzie gatunek ma status VU – gatunek narażony na wyginięcie.
- Załączniku II konwencji z Bonn.
- Załączniku II konwencji Waszyngtońskiej (CITES).
Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem z dnia 7 października 2014 roku o ochronie gatunkowej zwierząt, rybołów jest gatunkiem objętym ochroną ścisłą i wymaga ochrony czynnej. Obecnie w Polsce jest bardzo nielicznym gatunkiem (ok. 30 par) z tendencja spadkową populacji o wysokim statusie zagrożenia, dla którego utrzymanie stabilnej populacji wymaga podjęcia działań ratunkowych daleko wykraczających poza ochronę bierną. Rybołów jest jednym z najrzadszych lęgowych ptaków szponiastych w Polsce.
Wszystkie obszary, na których realizowany będzie projekt są obszarami objętymi siecią Natura 2000
Województwo Zachodniopomorskie
Obszar PLB320003 Dolina Dolnej Odry
Obszar PLB320017 Ostoja Cedyńska
Obszar PLB320014 Ostoja Wkrzańska
Obszar PHB320016 Lasy Puszczy nad Drawą
Obszar PLB300012 Puszcza nad Gwdą
Województwo Lubuskie
Obszar PLB320015 Ostoja Witnicko-Dębniańska
Obszar PLB080001 Puszcza Barlinecka
Województwo Wielkopolskie
Obszar PLB300015 Puszcza Notecka
Województwo Warmińsko - Mazurskie
Obszar PLB280008 Puszcza Piska
Obszar PLB280006 Puszcza Borecka
Obszar PLB280007 Puszcza Napiwodzko-Ramucka
Przyczyn spadku upatruje się w trzech zagadnieniach:
- Ograniczeniu zasobności pokarmowej żerowisk.
- Prześladowaniu na żerowiskach.
- Braku optymalnych miejsc lęgowych.
Cel projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację następujących etapów:
- Identyfikacja stanowisk rybołowów i czynników stanowiących dla nich zagrożenie we wszystkich stanowiskach w Polsce położonych na obszarach Natura 2000 SPA, wraz z analizą czynników ograniczających występowanie rybołowów na obszarach sieci Natura 2000 SPA.
- Objęcie specjalną ochroną wszystkich znanych stanowisk poprzez powołanie sieci opiekunów gniazd i stanowisk.
- Objęcie monitoringiem satelitarnym 15 rybołowów w czasie trwania projektu tj. do 2020 roku.
- Odtworzenie stanowisk rybołowów poprzez budowę nowych 232 gniazd na drzewnych oraz 50 gniazd na słupach wysokiego napięcia.
- Zwiększenie bazy żerowej na ich łowiskach w obszarach Natura 2000 SPA w Polsce oraz wzrost wiedzy osób zarządzających jeziorami i stawami.
- Zawiązanie ścisłej współpracy międzynarodowej poprzez wykorzystanie wiedzy i doświadczeń z Niemiec, Szwecji, Finlandii i Szkocji oraz transfer najlepszych praktyk na tereny Litwy. Organizacja dwóch konferencji międzynarodowych oraz 3 warsztatów prowadzonych przez ekspertów z zagranicy w celu zwiększenia wiedzy o najlepszych praktykach ochrony rybołowów zagranicą.
- Wypracowanie wytycznych dotyczących współpracy międzyinstytucjonalnej w celu wykrywania lub zapobiegania przestępstwom na przyrodzie "Wild Life Crimes".
- Wypracowanie wytycznych dla zrównoważonej gospodarki rybackiej w rejonach występowania rybołowa.
- Wypracowanie wytycznych dotyczących ochrony rybołowa dla Europy Środkowej.
- Wzrost świadomości społeczeństwa na temat występowania i biologii rybołowów w Polsce poprzez realizację konkursów dla dzieci, szkolenia specjalistyczne oraz kampanię w mediach promująca realizację projektu oraz ochronę rybołowa.
Planowane działania i środki:
- Przeprowadzenie szczegółowej analizy stanowisk rybołowów.
- Montaż sztucznych gniazd na drzewach oraz montaż platform na słupach wysokiego napięcia.
- Monitoring ichtiofauny.
- Po przeprowadzonej analizie ichtiofauny poprawa bazy żerowej rybołowów poprzez wzmożone zarybianie wód w zlokalizowanych łowiskach.
- Utworzenie sieci lokalnych opiekunów stanowisk rybołowów.
- Monitoring rybołowów z użyciem loggerów i fotopułapek.
- Prowadzenie szkoleń i spotkań z udziałem ekspertów międzynarodowych.
- Organizacja warsztatów dla właścicieli i zarządców obszarów wodnych.
- Działania edukacyjnie komunikacyjne skierowane do dzieci i młodzieży.
- Organizacja konsultacji instytucji ochrony przyrody.
- W celu zwiększenia zainteresowania mediów realizacją projektu, wzrostu wiedzy społeczeństwa o rybołowie oraz realizowanych w projekcie działaniach zorganizowane zostaną dwie konferencje prasowe.
Efekty projektu
- Opracowanie wytycznych dla ochrony gatunku na terenie Polski oraz opracowanie wytycznych dla ochrony rybołowa na terenie Europy Środkowej.
- Montaż 50 gniazd na słupach linii wysokiego napięcia oraz 232 gniazd na drzewach.
- Określenie zapotrzebowania bazy żerowej w rejonie występowania rybołowów, poprzez przeprowadzony szczegółowy monitoring jezior i stawów oraz analizę operatów rybackich.
- Uzyskanie przebiegu tras migracyjnych dla rybołowów w wyniku montażu loggerów gps.gsm.
- Przeprowadzenie 3 konkursów w ramach World Osprey Week.
- Organizacja 6 warsztatów dla środowiska rybackiego i wypracowanie wytycznych dla zrównoważonej gospodarki rybackiej w rejonie występowania rybołowów.
- Organizacja spotkań w celu przygotowania wytycznych „Wild Life Crimes. Wypracowanie zasad przeciwdziałanie przestępstwom na przyrodzie.
- Prowadzenia działań zapobiegającym kłusownictwu na gatunkach zagrożonych.
